A. SƠ
KHAI
Việt An vùng đất trung du, được ghi nhớ trong lịch
sử. Vùng đất khai nguyên mở đầu cho việc phát triển Giáo họ, tại vùng đất trung
du miền núi này. Một tín hữu đầu tiên đó là ông Micae Lê Địch, thoát li gia
đình học nghề và ông đã gặp bà Uxula Lê Thị Vân; quê quán Tiên Lộc-Bình
Đào-Thăng Bình-Quảng Nam. Cùng bà kết nghĩa vợ chồng, ông đã trở thành người
Công giáo đầu tiên của vùng đất Việt An này. Trở về quê hương, ông làm nghề thầy
thuốc bắc, còn bà làm nghề nông. Những hạt giống này sinh sôi nảy nỡ, phát triển,
đem Tin mừng của Chúa đến với những người xung quanh. Năm tháng qua đi, nhiều
gia đình đã được lãnh nhận Bí Tích Khai Tâm Kitô Giáo.
B. THỜI KỲ THÀNH LẬP VÀ CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIẾN
Năm 1939, số giáo dân gia
tăng, Giáo họ Việt An được các Đấng Bản Quyền và Cha Nguyễn Minh Ái thành lập
Giáo họ Việt An thuộc Giáo xứ An Sơn (xã Bình An, Thăng Bình, Quảng Nam
Ngôi Nhà Thờ đầu tiên dựng bằng mái tranh, vách đất, tọa lạc nhà
ông Antôn Phan Hữu Giáo (Thôn Nhì Đông-Bình Lâm-Hiệp Đức-Quảng Nam
Để
tổ chức điều hành Giáo họ, Ban Đại Diện gồm có các ông: Antôn Phan Đờn, Fx. Võ
Tùng.
Thời kỳ đầu thành lập có một số ít gia đình, với vùng đất rộng lớn
này và cơ sở vật chất thiếu thốn, dân cư nghèo nàn. Nhưng với sự tận tụy, nhiệt
thành, lòng tin yêu kính mến Chúa của Cha Quản xứ và giáo dân, sự giúp đỡ của cộng
đồng dân Chúa Giáo xứ An Sơn, Giáo họ An Trường, Giáo họ Việt An từng bước, từng
bước phát triển.
Năm 1958, Cha Cảnh về làm Quản xứ, cuối năm 1958 một số giáo dân
cùng Cha di cư vào Cà Mau lập nghiệp. Từ trong vùng trung du, miền núi chuyển
sang vùng sông nước, nên nghề nghiệp và môi trường sống không phù hợp với giáo
dân.
Năm 1959, đa số giáo dân quay lại quê hương, công đoàn bắt tay
vào củng cố Giáo họ
Năm 1963, một trận hỏa hoạn ngôi Nhà Thờ làm bằng tranh tre bị
thiêu rụi cùng với nhà giáo dân. Một giáo dân trong Giáo họ là bà Anê Nguyễn Thị
Tiếp đã thành tâm dâng hiến một đám thổ cư (nay là vườn nhà của ông Nguyễn Chừng)
để làm Nhà Thờ.
Nhà Thờ được dựng lại cũng bằng tranh tre , vách đất, lợp tranh.
Vị Chủ chăn là Cha Phêrô Nguyễn Kim Ngọc, lúc bấy giờ Giáo họ gồm có khoảng 20
hộ.
Ban Đại Diện gồm có các ông: Fx. Võ Tùng; Antôn Phan Hữu Giáo;
Phêrô Lê Văn Trí.
Năm 1965, biến cố chiến sự tại vùng đất Việt An này xảy ra ác liệt.
Nhà Thờ Việt An lại bị thiêu rụi hoàn toàn, giáo dân sơ tán khắp nơi, di cư xuống
thành phố.
Năm 1970 – 1971, chiến sự tạm lắng, một số gia đình giáo dân trở
về quê hương để làm ăn sinh sống. Cha Phêrô Vũ Văn Khóa Quản xứ Bình Phong quyền
Quản xứ Hà Lam, đã cùng dựng lại Ngôi Nhà Thờ Việt An bằng gỗ, cột sắt, lợp
tôn. Giáo họ Việt An chính thức thuộc Giáo xứ Hà Lam; sau này do Cha Phaolô Mai
Văn Tôn Quản xứ
Năm 1972, chiến sự lại xảy ra, Nhà Thờ lại một lần nữa bị đốt
phá, giáo dân sơ tán khắp nơi, lánh nạn mưu sinh.
Năm 1975, sau biến cố lịch sử 1975, đất
nước thống nhất bà con từ khắp nơi hồi cư trở về quê hương, trong đó có số đông
gia đình giáo dân trở về, sống rãi rác ở các nơi như Thôn 3 (Bình Lâm), Quế Thọ,
Bình Lãnh.
Nhân
dân được chính quyền cấp đất để dựng nhà ở. Gia đình ông Nguyễn Chừng làm nhà
trên phần đất của Nhà Thờ.
Giai đoạn này giáo dân đối mặt với những khó khăn về vật chất lẫn
tinh thần , không ít người đã xa Nhà Thờ , xa Giáo Hội vì nhiều lý do khác
nhau. Sinh hoạt tôn giáo khó khăn, chưa có Nhà Thờ. Mặc dầu vậy giáo dân vẫn âm
thầm kiên trì cầu nguyện, các Lễ Trọng và Đại Lễ giáo dân vẫn lặn lội về Giáo xứ
để tham dự Thánh Lễ
Năm 1976, Giáo họ làm đơn xin làm Nhà Thờ. Ban Đại Diện gồm các
ông: Fx. Võ Tùng; Antôn Phan Hữu Giáo; Antôn Đoàn May và thư ký Phaolô Lê Văn Hải.
Đơn xin chưa được giải quyết vì “Đời sống
nhân dân còn quá khó khăn, đang trong kỳ khai hoang vỡ hóa, xây dựng kinh tế”.
Trong giai đoạn này Cha xứ Phaolô Mai Văn Tôn cứ ba tháng về dâng lễ một lần tại
nhà giáo dân, có sự tham gia của chính quyền.
Năm 1989, Cha Giuse Châu
Ngọc Tri làm Quản xứ Hà Lam thay Cha Phaolô Mai Văn Tôn (Hiện nay là Đức Giám Mục
Giáo phận Đà Nẵng), Ban Đại Diện gồm các ông: Antôn Đoàn May; Fx. Nguyễn Chừng;
Antôn Lê Văn Hoa; Antôn Phan Hữu Hưng; Phaolô Lê Văn Hải thư ký. Năm 1992 ông
Fx. Nguyễn Chừng tự nguyện trả lại khu đất vườn nhà để Giáo họ có đất xây dựng
Nhà Thờ, Giáo họ đã đồng ý với giải pháp của gia đình ông Chừng bằng cách hỗ trợ
ông Chừng mua lại diện tích đất vườn của ông Trần Bê, để nhường lại cho Giáo họ
làm Nhà Thờ. Với sự khôn ngoan của vị Chủ chăn, Cha Quản xứ đã tận tình lo lắng
và bằng cách này hay cách khác. Cuối cùng cũng được chính quyền cho dâng lễ tại
ngôi nhà ông Trần Bê trên mảnh đất mới mua này.
Năm 1998 Cha Anphongsô Nguyễn Hữu Long làm Quản xứ Hà Lam thay
Cha Giuse Châu Ngọc Tri. Ban Đaị Diện thay đổi gồm các ông: Phaolô Lê Văn Hải;
Antôn Phan Hữu Hưng; PhêrôNguyễn Văn Thanh; Antôn Lê Văn Hoa; Antôn Đoàn May.
Sự thay đổi Cha Quản xứ: ngôi nhà ông Trần Bê nơi mà Giáo họ
dùng để sinh hoạt, dâng lễ, bị đóng cửa “Không được sinh hoạt tôn giáo vì không
đúng mục đích” và Thánh lễ hằng tháng lại phải cử hành tại nhà giáo dân. Mặc dầu
vậy cùng Cha Quản xứ, Ban Đại Diện tiếp tục làm đơn xin làm Nhà Thờ trên mảnh đất
ấy.
Ngôi nhà tranh tre, vách phên, mua của ông Trần Bê đã được cha
Quản xứ và giáo dân sửa sang lại mái tôn, phên tôn để bảo quản. Thời gian này
Cha sở tập trung cho việc dạy giáo lý cho các em thiếu niên. Hè về, tất cả các
em được tập trung về Giáo xứ để học, chương trình truyền giáo cũng được nhân rộng.
Một số gia đình giáo dân trở về đạo như Bình Lãnh – Việt An, nhóm Bình Lãnh được hình thành. Trong giai đoạn này Giáo họ đang
trên đà phát triển.
Được Đức Cha Fx. Nguyễn Quang Sách; Đức Cha Phaolô Tịnh Nguyễn
Bình Tĩnh đến thăm, động viên giáo dân, khích lệ sống đức tin, kiên cường trong
gian nan thử thách.
Năm 2000 Cha Giuse Nguyễn Trung Thành về nhận xứ thay Cha
Anphongsô Nguyễn Hữu Long.
Năm 2001 Cha Phêrô Hoàng Gia Thành về Quản xứ Hà Lam. Cha
GioanBaotixita Nguyễn Công Thủy về làm phó xứ (2003). Hồ sơ thủ tục làm đơn xin
phép làm Nhà Thờ lại phải làm lại từ đầu.
Ban Đại Diện gồm có các ông:
Phaolô Lê Văn Hải; Antôn Phan Hữu Hưng; Phêrô Hồ Văn Thọ; Lê Văn Quý thư
ký. Đất nước chuyển sang thời kỳ đổi mới tạo điều kiện thuận lợi cho việc sinh
hoạt Tôn Giáo. Được chính quyền hướng dẫn làm thủ tục cấp đất trên mảnh đất mới
mua này mà ông Nguyễn Chừng chuyển nhượng
Thời gian này chính quyền cho phép dâng lễ tại nhà ông Trưởng ban Phaolô Lê Văn Hải hằng
tháng. Các nhóm Thôn 3, Bình Lãnh, Tân An, Quế Thọ được cũng cố có các Trưởng
Nhóm, Gia Trưởng, Hiền Mẫu. Các thầy và các soeurs dòng Phaolô giúp đỡ Giáo họ
về các lớp giáo lý vào dịp hè.
Ngày 12 - 7 - 2007 Cha Giuse Huỳnh Công Duy Minh làm Quản xứ.
Cha Antôn Nguyễn Tri Pháp Phó xứ. Một thời gian Cha Antôn nhận xứ mới. Cha Giuse
Nguyễn Quốc Quang về làm Phó xứ, được thời gian Cha bị đau phải đi dưỡng bệnh.
Ban Đại Diện gồm các ông: Phaolô Lê Văn Hải; Antôn Phan Hữu
Hưng; Antôn Lê Văn Truyền. Các Hội Đoàn như: Thăng Tiến Hôn Nhân, Gia Trưởng,
Hiền Mẫu, được thành lập và phát triển.
Thủ tục xin cấp đất lại phải làm lại từ đầu, đặc biệt ngày 25
tháng 12 năm 2007, Đại Lễ Mừng Chúa Giáng Sinh. Giáo họ được sự chấp thuận của
chính quyền cho Cha Quản Xứ mở cửa ngôi nhà thờ lợp bằng tôn, vách tre đã bị
đóng cửa từ năm 1998 cho đến nay, để làm Lễ Mừng Chúa Giáng Sinh. Đứng trước niềm
vui trọng đại này Cha Quản xứ đã trình với Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri Giáo Phận
Đà Nẵng và xin Giám Mục Giáo Phận về “Mở cửa” dâng Thánh Lễ Giáng Sinh với sự
tham gia của chính quyền cấp Huyện, Xã.
Giai đoạn này, Cha Quản xứ về dâng Thánh Lễ hằng tuần và đưa quý
Soeurs về giúp Giáo họ hằng tuần. Giáo họ phát triển mạnh, nhiều gia đình vì lý
do chủ quan hay khách quan đã ngừng sinh hoạt tôn giáo thì nay xin sinh hoạt trở
lại và một số lương dân đã tìm đến với Chúa
Năm 2009, Nhà Thờ Việt An được nhà nước cấp quyền sử dụng đất,
Cha Quản xứ cùng giáo dân xây tường rào bao quanh, xây lại ngôi Nhà Thờ, mặc dầu
tạm bợ, đơn sơ, chật hẹp nhưng không kém phần trang nghiêm.
“Tổng số giáo dân đã lên đến 600 nhân dân với hơn 110 gia đình.
Bên cạnh đó Giáo họ cũng đón nhận những người nhập cư từ khắp nơi đến làm ăn,
lao động…
Nhóm được củng cố, có nhóm trưởng như Tân An - Quế Thọ; Bình
Lãnh; Thôn 3; Thôn Nhì Đông ngoài ra còn có các gia đình sống rãi rác cả Xã- Huyện
lân cận như: Tiên Hà – Tiên Sơn (Huyện Tiên Phước), Xã Quế Minh – Quế An – Quế
Châu (Huyện Quế Sơn) về dự lễ Chúa nhật hằng tuần.
Các lớp Giáo lý Xưng Tội Rước Lễ Lần Đầu, Thêm Sức, Thánh Kinh,
Hôn Nhân được tổ chức lại Nhà Thờ hằng tuần vào ngày Chúa Nhật với sự giúp đỡ của
các Soeurs dòng Phaolô Hà Lam. Thánh lễ được dâng hằng tuần.
Nhà Thờ và những vật dụng như âm thanh, ghế bàn, ảnh tượng…được
các Soeurs, ân nhân các nơi cũng như giáo dân trong Giáo họ dâng cúng.
Từng bước, từng ngày Giáo họ được sự khích lệ quan tâm của Đức
Cha Giáo Phận; sự khôn ngoan, tận tâm, tận lực của Cha Quản xứ,Giáo họ đang từng bước vững chắc – đem Tin mừng của Chúa đến vùng trung du và miền núi này.
Ngày 26 tháng 09 năm 2012. Một sự kiện lớn của Giáo họ Việt An.
Giáo họ chính thức được Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri Giám Mục Giáo Phận công bố
thành lập GIÁO XỨ VIỆT AN với lễ quan thầy là “Thánh Tâm Chúa Giêsu” và giao
cho Cha Giuse Huỳnh Công Duy Minh nguyên là Quản xứ Hà Lam về làm Quản Xứ của
Tân Giáo Xứ Việt An. Thánh lễ Công Bố Thành Lập Tân Giáo Xứ Việt An thuộc giáo
Phận Đà Nẵng được cử hành lúc 14h00.
Chúng ta hãy TẠ ƠN CHÚA…TẠ ƠN CHÚA…
Xác nhận của Đức Giám Mục Giáo Phận Đà Nẵng
Giuse Châu Ngọc Tri
đã ký
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét